Aan het eind van het jaar is het goed om de balans op te maken van het afgelopen jaar. Omdat het erop lijkt dat er sinds lange tijd diervriendelijker beleid komt vanuit Den Haag, wil ik bij wijze van uitzondering de balans opmaken van 17 jaar dierwelzijn in de politiek.
Sinds de oprichting van Varkens in Nood in 1997 hebben we heel wat ministers en staatssecretarissen van landbouw voorbij zien komen. Van Aartsen (VVD) was de eerste. Hij was het volmondig eens met J.J. Voskuil dat de varkens een beter lot verdienen, om vervolgens naar China af te reizen om onze systemen voor de intensieve veehouderij aan te prijzen. Dat is gelukt: China bezit mede dankzij Van Aartsen c.s. nu meer dan de helft van alle varkens ter wereld; meer dan 500 miljoen. Daarna kwam Brinkhorst (VVD). Hij vertelde varkensboeren dat ze zich moesten schamen, was het geheel eens met Varkens in Nood, maar vond dat “de markt” en niet de overheid zijn werk moest doen; ergo, er veranderde niets. Daarna kwam Veerman: zijn voornaamste bijdrage was om op alle Kamervragen over dierenwelzijn te antwoorden dat Nederland niet voorop moet lopen in Europa en dat er bovendien al te veel regels zijn. Wetten die een heel klein beetje meer dierenwelzijn gaven dan Europa Nederland oplegt, werden onder Veerman afgeschaft. Minister Verburg was de volgende: in plaats van op overtreders van de wet te jagen, begon ze een jacht op een klokkenluidster van Dier&Recht. Ze heeft één belangrijke verbetering op haar conto: de door Dier&Recht gepropageerde wetgeving voor humane kippenslacht heeft zij in Europa tot stond gebracht. Daarna kwam Bleker, die als eerste daad het kleine beetje subsidie voor milieu en dierenwelzijn afschafte, strijden voor dierenwelzijn zag als overdreven sentimenteel en zeer populair was bij de boeren. Toch mag niet onbenoemd blijven dat hij de kant van Dier&Recht koos om de erfelijke aandoeningen bij rashonden aan te pakken.
Het huidige kabinet biedt hoop op een lichte kentering. Het lijkt er op dat we sinds 17 jaar met Sharon Dijksma de eerste bewindspersoon hebben met een hart voor dieren. Dat neemt niet weg dat ze zich voortdurend aanpast of misschien wel aan moet passen aan de zeer dieronvriendelijke coalitiepartij, de VVD .
Toch zie ik lichtpuntjes die een nieuwe, diervriendelijke koers aankondigen in Den Haag. Er zijn goede initiatieven zoals een “Bijenmakelaar” die de bijensterfte moet tegengaan. Ook komt er een wet tegen het fokken van zieke rashonden sterk uitgebreid. Lijkt het er op dat een initiatief van de Partij voor de Dieren om het “ophangen” van kippen voor de slacht te verbieden, kans van slagen heeft. Komt er een verbod op het koudmerken van koeien. Dijksma zegt ook af te willen van koeien die niet meer natuurlijk kunnen bevallen en vindt ze dat het afbranden van biggenstaartjes maar eens afgelopen moet zijn. Het zijn zeker geen radicale veranderingen, maar na meer dan 15 jaar stilstand en achteruitgang, gloort er toch weer wat hoop. Ook al probeert de VVD al weer aan de stoelpoten van het dierwelzijn te zagen, getuige het artikel in Trouw eerder deze maand.
Mijn nieuwjaarswens voor 2014 is bescheiden, namelijk dat ik hoop dat er in 2014 regelmatig meerderheden in de Tweede Kamer zijn voor betere regels en wetten. Dat met andere woorden, de PvdA zich niet laat ringeloren door de VVD en dat de PVV consequent kiest voor dierenwelzijn en niet voor politiek opportunisme. Dan ben ik al heel blij. Ik hoop van harte dat de politici al hun mooie voornemens omzetten in daden. Mochten ze door alle drukte toch af en toe vergeten hun beloftes waar te maken, dan zullen Dier&Recht/Varkens in Nood hen daar absoluut aan blijven herinneren. Ik wens iedereen, en zeker ook alle dieren een gelukkig Nieuw Jaar!
Hans Baaij
Voorzitter Dier&Recht/Varkens in Nood