We worden er al weken mee om de oren geslagen en aankomende woensdag is het eindelijk zover: de Tweede Kamerverkiezingen. Op veler verzoek komen we met een stemadvies op het gebied van dierenwelzijn.
Over dit stemadvies
Het advies is gebaseerd op het stemgedrag van de verschillende politieke partijen bij de circa 300 moties die de afgelopen regeringsperiode over dierenwelzijn zijn ingediend. Ook werd er gekeken naar de verkiezingsprogramma’s, maar zoals bekend beloven die vaak meer dan wordt waargemaakt. Partijen als D66, GroenLinks en SP zitten in de oppositie, maar hun stemgedrag is soms enigszins af te leiden uit de gemeenten of provincies waar ze meeregeren. Het is een globaal advies, niet gebaseerd op uitputtend onderzoek en met een zekere mate van subjectiviteit, vooral waar het gaat om de EU.
Aanbevelingen voor een dierenliefhebber
Een dierenliefhebber moet zeker geen VVD, CDA en SGP stemmen. PvdA, D66, PVV, CU en 50Plus zijn twijfelgevallen. Aanbevolen worden SP en Partij voor de Dieren voor mensen die de EU minder en de lidstaten meer macht willen geven en GroenLinks voor degenen die de EU verder willen uitbouwen.
VVD: Sinds jaar en dag is de VVD de meest dieronvriendelijke partij. In de Tweede Kamer lijkt VVD woordvoerder Helma Lodders een hekel te hebben aan alles en iedereen die het voor de dieren, voor de natuur of voor het milieu opneemt. Deze ongefundeerde wrok vertaalt zich in het stemgedrag van de VVD. In slechts 6% werd er vóór de dieren gestemd en dan alleen nog in bijzaken als het afschaffen van EU-subsidies voor het stierenvechten. Zelfs bij een onderwerp als het fokken van gezonde rashonden, toch bij uitstek iets wat de eigen achterban aanspreekt, laat de VVD het afweten. Met altijd dezelfde argumenten: er zijn al te veel regels, laat de markt zijn werk doen, dierenwelzijn kost geld en is dus niet goed voor onze concurrentiepositie. Inhoudelijk wordt er zelden of nooit ingegaan op argumenten. Alle verbeteringen voor de dieren worden categorisch afgewezen.
CDA: De dieren hebben vrijwel niets te verwachten van het CDA. In de Tweede Kamer werd in circa 10% van de moties vóór de dieren gestemd. En dan gaat het meestal over moties als bijenkasten op overheidsgebouwen en de bekostiging van schaapskuddes. Verbeteringen in de vee-industrie worden categorisch tegengewerkt. Dit alles helpt de (kleine) boeren in ieder geval niet. Het aantal varkensboeren is de afgelopen 20 jaar gedaald van 24.000 naar minder dan 4.000, terwijl het aantal varkens in verhouding nauwelijks daalde. Bij vorige kabinetten hebben CDA-ers Bleeker en Ormel zich wel hard gemaakt voor het fokken van gezonde gezelschapsdieren. Minister Gerda Verburg heeft het slachten van kippen wat humaner gemaakt. Door CDA-minister Verhagen is de objectiviteit en omvang van wetenschappelijk onderzoek in de landbouw ernstig aangetast.
PvdA: In het begin van deze kabinetsperiode stemde de PvdA bij 2/3e van de moties diervriendelijk. Maar in 2016 komt de PvdA niet verder dan 15%, en dat is nauwelijks meer dan het CDA. De PvdA leverde de staatssecretaris voor landbouw en koos vervolgens niet voor vakmensen maar voor carrièrepolitici. Staatssecretaris Sharon Dijksma gebruikte landbouw als opstapje voor een nieuwe baan en haar opvolger Van Dam wist volgens boeren het verschil niet tussen een koe en een stier. Van de verkiezingsbeloftes van de PvdA is weinig terecht gekomen. Zo bleek de belofte: “de plezierjacht moet worden verboden” wederom loos te zijn. De PvdA was zelfs tegen het verplicht aanbrengen van een brandalarm in stallen. Ook in een provincie als Noord-Holland laat de PvdA zich inkapselen door de VVD. De PvdA is op dit dossier onbetrouwbaar en passief gebleken en heeft zich overgeleverd aan het vrijemarkt-denken. Recent stemde de PvdA wel vóór een motie voor weidegang voor koeien.
PVV: Landbouwwoordvoerder Dion Graus is een hartstochtelijk dierenliefhebber en volkomen ten onrechte is zijn initiatief voor een dierenpolitie door velen afgekraakt en gemarginaliseerd. De PVV stemt in iets meer dan 60% van de gevallen voor de dieren. Te vaak stemt de PVV, als het er werkelijk om gaat zoals bij de vee-industrie, echter tegen de dieren. Zo is de PVV tegen een verbod op dierentransporten naar Turkije, ondanks de afgrijselijke omstandigheden aldaar. De PVV is tegen een accijns op vlees. De PVV ontkent klimaatverandering, ondanks de onvoorstelbare schade voor natuur, dieren en mensen. In het PVV-partijprogramma staat verder niets over dieren.
D66: in 55% van de gevallen heeft D66 in de Tweede Kamer voor de dieren gestemd. Het is de partij van Jan Terlouw en Boris van der Ham, beiden actief (geweest) als ambassadeur voor Varkens in Nood. De vrees bestaat dat van dit toch al niet hoge percentage van 55% weinig overblijft als D66 in de regering komt. In het kabinet CDA – VVD – D66 slikte D66 vrijwel alles van de anti-dieren-partijen CDA en VVD. D66 is (vooralsnog) ook tegen een accijns op vlees. Wel is D66 vóór een goed werkend Europa en voor weidegang voor koeien. Een stem voor D66 kan zowel tegen de dieren zijn (als D66 gaat regeren met CDA en VVD, zoals Rutte graag wil) of vóór de dieren (als er een kabinet komt met b.v. SP en GroenLinks).
SP: de SP toonde zich zeer actief door het indienen van een groot aantal moties om het leven van de dieren te verbeteren. De drijvende kracht achter koeien in de wei, is de SP. Dat geldt ook voor het fokken van gezonde rashonden. In de Tweede Kamer stemde de SP in vrijwel alle gevallen voor de dieren. Helaas is de SP een tegenstander van accijns op vlees. De SP is ook anti EU. Het is lastig te voorspellen of de SP als regeringspartij even diervriendelijk zal zijn als nu in de oppositie, maar in Amsterdam waar de SP meeregeert, stemde de SP wel tegen een verbod op sportvisserij en gedraagt zich daar een beetje zoals de PvdA in de Tweede Kamer. Dat zorgt voor twijfel.
GroenLinks: GL stemde vrijwel altijd voor de dieren, maar was, mede door het geringe aantal zetels, weinig actief op het gebied van dierenwelzijn. GroenLinks heeft een uitgebreid belastingplan waardoor vervuilers veel meer moeten betalen. In dat plan zit een accijns op vlees. GL is voor Europa. Een verenigd en goed werkend Europa is essentieel om grote bedrijven (zoals McDonalds, KFC, Starbucks, Cargill) bij te laten dragen aan een duurzame economie, om normen te stellen die in alle EU-landen gelden en als tegenhanger van vervuilende en dieronvriendelijke landen als China en de VS.
Partij voor de Dieren: De PvdD heeft vanzelfsprekend altijd voor de dieren gestemd en heeft daartoe een enorm aantal moties ingediend. De PvdD is tegen de EU, maar vergeet hierbij dat de EU voor milieu en dierenwelzijn minimum-normen stelt waardoor niet alleen landen als Griekenland en Bulgarije, maar ook Nederland gedwongen wordt tot het nemen van maatregelen voor dieren en milieu. Een eensgezind en goed werkend Europa is ook voor de dieren essentieel. Volgens velen heeft de PvdD als enige partij een 100% consisent partijprogramma gericht op het voorbestaan van het leven op aarde.
Overige partijen: de grootste partij onder de boeren is de SGP, een partij die de mens (hoe dom of wreed ook) boven het dier stelt. Het rentmeesterschap van de Bijbel wordt verloochend en moties vóór de dieren worden meestal afgewezen. Maar bij circa 20% van de moties stemt zelfs de SGP een stuk diervriendelijker dan VVD en CDA. De CU doet het beduidend beter dan de SGP, stemt in circa 30% van de gevallen voor de dieren, werkt soms samen met de PvdD aan moties en is bijvoorbeeld actief tegen de plastic soup. 50Plus stemde tot 2016 eigenlijk altijd tegen dierenwelzijn, maar in 2016 veranderde dat plotseling en werd in bijna 50% van de gevallen voor dierenmoties gestemd.