Het kabinet moet “zo snel mogelijk drastische maatregelen nemen”, waaronder een forse krimp van de vervuilende veehouderij. Aldus het dringende advies van de commissie-Remkes eind september. Een ongemakkelijke waarheid voor de boeren, die reageren met een protest tegen de wetenschap. Zal het kabinet de rug recht houden, wetende dat de Europese Commissie de situatie nauwlettend in de gaten houdt?
Veestapel moet krimpen
Als we de Europese regels hadden gevolgd, was er absoluut geen ruimte geweest voor de bouw van extra stallen en nóg meer dieren. Maar boeren en overheid sloegen de handen ineen en bleven stug inzetten op een alsmaar groeiende veestapel. Het gevolg: grote schade aan kwetsbare natuurgebieden. Na een uitspraak van de Raad van State werden duizenden bouwprojecten stilgelegd.
Oud-minister Remkes (VVD) werd gevraagd een oplossing te vinden voor deze ‘stikstofcrisis’. “We moeten ons realiseren dat in ons land niet alles kan’’, zegt Remkes bij de presentatie van zijn advies. “Er zijn noodmaatregelen nodig.’’ Het kabinet ontkomt er dan ook niet aan om een groot aantal vervuilende veebedrijven in de omgeving van natuurgebieden uit te kopen.
Veehouderij grote boosdoener
Uit de berekeningen van rijksinstituut RIVM blijkt dat de landbouw met 46 procent verreweg de grootste bron van stikstofuitstoot is. Dat komt vooral door de ammoniak die vrijkomt uit de combinatie van mest en urine van koeien, kippen en varkens. Bij de landbouw valt dan ook het meeste te halen, zoals Remkes terecht erkent.
Ongemakkelijke waarheid
Een ongemakkelijke waarheid voor veehouders, die weigeren aan te nemen dat bijna de helft van de stikstof die neerkomt in kwetsbare natuurgebieden afkomstig is van de landbouw. De boze boeren zijn het niet eens met de berekeningen van het RIVM en trekken richting het rijksinstituut om te protesteren tegen de wetenschap.
“De kritiek is nergens op gebaseerd”, reageert het RIVM. “We hebben een robuust en gedegen systeem dat wetenschappelijk verantwoord is. Daaruit blijkt dat de landbouw een belangrijke bron van stikstofuitstoot is. Dat zeggen we niet om de boeren te pesten, maar omdat het uit onze berekeningen blijkt.”
Europese Commissie
Varkens in Nood stuurde het advies van commissie-Remkes door naar de Europese Commissie. De Commissie geeft aan maatregelen van de Nederlandse overheid, om de vervuiling van lucht en water te beperken en fraude te bestrijden, nauwlettend in de gaten te houden, en te zullen blijven streven naar volledige uitvoering van de Europese wetgeving door alle lidstaten.
Een extra reden voor het kabinet om dit keer niet toe te geven onder druk van de boeren. Krimp van de veestapel is onvermijdelijk als we de grote mestproblematiek in Nederland willen aanpakken.
Robyn Pees
Als jurist en inhoudelijk medewerker zet ik me in om een einde te maken aan het enorme leed van de miljoenen varkens achter gesloten staldeuren. Ooit zal de mensheid met afschuw terugkijken naar de erbarmelijke manier waarop we nu met onze mededieren omgaan. Ik wil er met mijn werk aan bijdragen dat ik die dag nog ga meemaken. Ieder dier heeft recht op een dierwaardig leven. Dieren kunnen niet voor zichzelf opkomen, daarom moeten wij ze een stem geven!