Niet al onze activiteiten voor varkens zijn duidelijk waarneembaar voor het publiek. Dat hoeft ook niet altijd, want soms bereiken we meer achter de schermen. Die aanpak vereist meestal wel enig geduld.
Handhavingsverzoeken
Als we misstanden tegenkomen, en er is volgens ons sprake van een overtreding, dan melden we dat vaak bij de Nederlandse Voesel- en Warenautoriteit (NVWA), de instantie die in Nederland toeziet op dierenwelzijn. Via een zogenaamd 'handhavingsverzoek' vragen we de NVWA om in actie te komen. De NVWA kan een bedrijf dan (onaangekondigd) bezoeken. Soms volgen er daarna waarschuwingen en boetes. De NVWA kan niet alles controleren, dus tips over misstanden zijn over het algemeen welkom.
Slecht afleidingsmateriaal
Het komt echter regelmatig voor dat er niets gebeurt met onze meldingen. Zo wezen we de NVWA driekwart jaar geleden op een varkensbedrijf zonder goed afleidingsmateriaal in de stal. Bij de vleesvarkens hing alleen een ketting met een hard stuk plastic. Het is al jaren duidelijk dat dit absoluut niet voldoet aan de behoeftes van de varkens. Het voldoet bovendien ook niet aan de wet.
Volgens artikel 2.22 Besluit houders van dieren, moeten varkens permanent beschikken over “voldoende materiaal om te onderzoeken en mee te spelen, bestaande uit stro, hooi, hout, zaagsel, compost van champignons, turf of een mengsel daarvan, of ander geschikt materiaal, voor zover de gezondheid van de dieren daardoor niet in gevaar komt.” Het uitgangspunt van die wet is dat varkens door dit soort omgevingsverrijking meer natuurlijk gedrag kunnen vertonen. Dit voorkomt dat varkens in elkaars oren en staarten gaan bijten.
Oorbijten
En wat zagen we gebeuren op het betreffende bedrijf? Een varken wordt wakker, loopt op het afleidingsmateriaal af, snuffelt er even aan, en loopt direct door naar zijn hokgenootjes. Daar begint het varken meteen te sabbelen aan de – veel interessantere – oren van zijn maatje. Oorbijten komt op dit bedrijf dan ook regelmatig voor. Voor ons voldoende bewijs dat het afleidingsmateriaal niet voldoet.
Wij stuurden videobeelden van het bedrijf in kwestie naar de NVWA. Met het dringende verzoek om het materiaal in de stallen te inspecteren en te handhaven op dit artikel. Maar helaas is er tot op de dag van vandaag nog niet ingegrepen.
Nieuwe richtlijnen voor handhaving
Vorige maand heeft de overheid een duidelijke folder uitgebracht die aangeeft waar geschikt afleidingsmateriaal aan moet voldoen, en hoe de NVWA dit kan controleren. Wij hebben goede hoop dat dit eindelijk een ommekeer zal betekenen voor de varkens. Wij houden voorlopig contact met de NVWA en dringen erop aan dat ze nu eindelijk eens handhaven bij het bovenstaande bedrijf. De aanhouder wint. Uiteindelijk.
Robyn Pees
Als jurist en inhoudelijk medewerker zet ik me in om een einde te maken aan het enorme leed van de miljoenen varkens achter gesloten staldeuren. Ooit zal de mensheid met afschuw terugkijken naar de erbarmelijke manier waarop we nu met onze mededieren omgaan. Ik wil er met mijn werk aan bijdragen dat ik die dag nog ga meemaken. Ieder dier heeft recht op een dierwaardig leven. Dieren kunnen niet voor zichzelf opkomen, daarom moeten wij ze een stem geven!