Het blijft bizar: je legt het halve land plat met wat tractoren, vergelijkt de behandeling van boeren met de Jodenvervolging en krijgt als dank een gezellig ontbijtje met premier Rutte en minister Schouten aangeboden om je belangen te behartigen. Nu is er dan een stikstofakkoord gesloten, met inspraak van de veesector. Wat betekent dat voor de dieren? Spoiler: ze tellen nog steeds niet mee in Nederland.
Landbouw moet écht stikstof inleveren
Ja natúúrlijk moet er iets gebeuren om de stikstofuitstoot te verlagen! De Nederlandse natuur gaat eraan onderdoor en het verlies aan insecten is schrikbarend doordat een overschot aan stikstof de bodem, de lucht en het water vervuilt. De landbouw is verantwoordelijk is voor zo’n 46% van de stikstofuitstoot in Nederland. Eisen vanuit de landbouw om alle vrijgekomen stikstof weer te mogen gebruiken voor de landbouw worden dan ook niet gehonoreerd door onze overheid: de landbouw zal écht stikstof moeten inleveren.
Ingrepen en foefjes
Maar hoe wordt er dan ingegrepen? De eerste plannen zijn uitermate teleurstellend. Via ingrepen in veevoer moet de stikstofuitstoot verminderen. Minder eiwit voeren of vreemde verteringsenzymen toevoegen aan het voer zijn foefjes die stikstof verlagen maar voor de dieren gevaarlijk zijn! Onze varkens, koeien en kippen zijn namelijk zo doorgefokt dat ze alleen enorm hard kunnen groeien en belachelijk veel melk produceren. Daar gaan ze nu al bijna aan onderdoor, maar door ze via het voer te beperken kunnen ze nog zieker worden.
Geen verplichte krimp
Het inkrimpen van de veestapel is met afstand de meest logische en nodige ingreep. Toch lijkt deze oplossing nu van tafel te zijn geveegd. Geen gedwongen sanering - geen algemene krimp van de veestapel. Een gemiste kans, want alle pijlen wijzen erop dat onze veestapel veel te groot is om nog in stand te kunnen houden. Eind 2019 ging het alleen maar over stikstof, stikstof en nog eens stikstof. Reden? Teveel vee. Vorig jaar ging het om fosfaat, fosfaat en nog eens fosfaat. Reden? Teveel vee. Wetenschappers slaan alarm over de dramatische insectensterfte. De landbouw wordt als één van de hoofdoorzaken gezien.
Boerenlobby functioneert prima: vergunningen tóch gekregen
Misschien wel de meest bizarre uitkomt van de onderhandelingen ging over de vergunningen. Door de Raad van State waren deze stopgezet, simpelweg omdat ze om de natuur te beschermen eigenlijk nóóit verleend hadden mogen worden. Deze vergunningen worden nu toch verleend. Het gaat om ruim 3400 bedrijven die nu mogen groeien, uitbreiden, bijbouwen of opstarten. Of ze nou naast een natuurgebied liggen of niet. Of ze nou stikstofoverlast veroorzaken of niet.
In 2020 eindelijk weer ruimte voor dieren?
Er is dus werk aan de winkel: willen we dat er in 2020 ruimte komt voor common sense en redelijkheid dan moet de oproep om het klimaat en de biodiversiteit te redden alleen maar luider worden. Nog moeilijker dan anders wordt het om in dit rumoer de stemmen van de dieren te horen. Onze dieren zijn toch de belangrijkste belanghebbenden in de landbouw en de natuur, maar helaas hebben ze geen stevige lobby in de politiek.
Wij blijven ervoor strijden om die stemmen te laten horen. We moeten alles in het werk stellen zodat de dieren niet wéér de dupe worden van toekomstplannen in de veehouderij. We hebben elkaar nodig en de dieren hebben ons nodig.