In het boerenblad Pig Business vertellen drie varkenshouders hoe tevreden ze zijn met dat hun zeugen niet langer in kraamkooien staan. Gerbert Oosterlaken, Annechien ten Have en Jarno Brummelhuis namen de stap die sommige anderen nog niet durven maken en waar de overheid zich niet voor in wil zetten: ze verbouwden hun kraamstal en plaatsten kraamhokken waarin de moedervarkens los rond kunnen lopen. Voor hun zeugen is er dus eindelijk een kooivrij bestaan.
In vrijwel alle gangbare stallen én de stallen met Beter Leven keurmerk 1 ster staan de zeugen nog steeds een groot deel van hun leven vast in een krappe kooi, waar ze zich niet in kunnen omdraaien. Toch bestaan er al jaren systemen waarbij de zeug mag loslopen voor en nadat ze haar biggetjes krijgt, wat een enorme welzijnsverbetering is voor de zeug. Varkens in Nood roept al jaren op tot een einde aan de kraamkooi. Natuurlijk is er een kanttekening: de kans bestaat dat er meer biggen worden doodgedrukt door de zeug. Dat was ooit de reden om de zeugen op te sluiten. Toch is die angst niet helemaal reëel: er bestaan goede mogelijkheden om de biggen te beschermen. Zo zijn er beugels aan de wand te bevestigen waardoor de biggen niet onder de zeug beklemd raken.
Ook is de aanleg van de moedervarkens heel belangrijk. Zo vertelt Oosterlaken dat zijn bedrijf overstapte op een ander soort zeug, die rustiger is en als een zorgzame moeder op haar kroost let. Bijkomend voordeel van het losloopkraamhok is dat de biggen leren eten van hun moeder, en dat er minder biggen dood geboren worden, waarschijnlijk omdat de zeug veel minder gestrest is. Oosterlaken wil nooit meer terug naar de oude kraamhokken. Annechien ten Have heeft ook al jaren haar zeugen loslopen tijdens de kraamtijd en is blij met het systeem. De zeugen zijn er ‘makkelijker’ door: “Ze zijn opvallend rustig in dit huisvestingssysteem.” Brummelhuis paste vrij recent zijn stal aan en hij heeft er geen spijt van. “Consumenten vinden welzijn van varkens belangrijk en dat vind je hier”, zegt hij. Het werkt plezierig, de zeugen zijn kalm en de biggen groeien ook nog eens beter, volgens de varkenshouder.
De investering voor het ombouwen van de kraamstallen is fors, dat geven de varkenshouders wel toe. Het is jammer dat daar helemaal niets van vergoed wordt, terwijl consumenten het er misschien best voor over hebben. Voorlopig durft geen bestaand keurmerk de stap naar losloopkraamhokken te nemen en dat is heel teleurstellend. Het Beter Leven keurmerk ziet het in de toekomst wel gebeuren, maar maakt nog geen concrete plannen. Gelukkig zijn er varkenshouders die het welzijn van de zeug, en het plezier dat ze er zelf aan overhouden, voorlopig ook genoeg reden vinden om hun zeugen los te laten.