In de vee-industrie leven miljoenen dieren op betonnen roosters waaronder zich diepe mestputten bevinden. Door vermenging van mest en urine in mestputten ontstaat ammoniak, één van de hoofdrolspelers in de stikstofcrisis waar Nederland al bijna een jaar mee worstelt. Er is dan ook een direct verband tussen het stikstofprobleem en het huisvesten van dieren boven mestputten.
Bedreiging biodiversiteit
Stikstof maakt de bodem rijk aan voedingsstoffen. Dit bevordert de groei van planten zoals brandnetels en gras. Maar veel plantensoorten die een voedselarme grond nodig hebben, verdwijnen hierdoor. Datzelfde gebeurt met de dieren die van deze planten leven, zoals insecten en vlinders, en met insectenetende dieren, zoals vogels. Het overschot aan stikstof leidt dan ook tot een drastische afname van de biodiversiteit.
Direct verband tussen stikstofprobleem en mestkelders
47 procent van de Nederlandse uitstoot van ammoniak naar de lucht (ammoniakemissie), is afkomstig van dierlijke mest in stallen. Deze ammoniak komt uiteindelijk weer op de grond terecht: dit is de stikstofdepositie waar de stikstofgevoelige natuur in Natura 2000-gebieden ernstig onder te lijden heeft.
Ammoniak ontstaat door vermenging van mest en urine. Het is dan ook weinig verrassend dat bedrijven die dieren boven mestkelders huisvesten, met name varkens-, melkvee-, en kalverbedrijven, verreweg de hoogste ammoniakuitstoot hebben. Ruim 83 procent van de ammoniakuitstoot uit dierlijke mest kan worden toegeschreven aan dieren die boven mestkelders leven.
Het is dan ook opmerkelijk dat mestkelders tot nu toe nergens genoemd worden als oorzaak van het stikstofprobleem.
Pak het probleem bij de bron aan
Juist omdat we de dieren laten leven boven een grote kelder waar al hun poep en urine zich verzamelt en vermengt, ontstaat er zoveel ammoniak. Varkens die de ruimte krijgen, poepen en plassen niet op dezelfde plek. Zo heeft de biologische varkensstal van Kees Scheepens, met zogenaamde varkenstoiletten, bijna geen ammoniakuitstoot.
En gelukkig zijn er meer goede initiatieven voor systemen die emissie bij de bron aanpakken, zoals mestafvoerbanden en ondiepe mestpannen.
Tijd voor verandering
Het is tijd voor een toekomstbestendig stalsysteem, waarbij zowel het dierenwelzijn wordt verbeterd als milieuwinst wordt behaald.
Teken de petitie tegen het huisvesten van dieren boven mestkelders!
Frederieke Schouten
Als veearts werkte ik 7 jaar lang tussen de varkens in de intensieve veehouderij. Ik werd daar dagelijks geconfronteerd met misstanden en schrijnend dierenleed. Toen ik inzag dat ik als veearts te weinig kon doen voor de varkens maakte ik de overstap naar Varkens in Nood. Nu ben ik directeur van dierenrechtenorganisaties Varkens in Nood en Dier&Recht en probeer ik als actievoerder het welzijn van miljoenen varkens in Nederland te verbeteren.