De varkenssector heeft de afgelopen weken een nieuwe zondebok gevonden: ratten en muizen veroorzaken een groot deel van de stalbranden. En als er in 2023 minder gif gebruikt mag worden, wordt het alleen maar erger, waarschuwen vakbladen. Stalbranden worden dus ingezet als argument om gif te mogen blijven strooien. Oh, wat een duurzame visie!
Ratten en muizen
“Nederland stevent af op een ongekende ratten- en muizenplaag na 2023”, lezen we in het vakblad Pigbusiness. “Zonder vergif zijn ratten en muizen onmogelijk te bestrijden in de veehouderij. Een beperking in het gebruik leidt tot meer stalbranden en ziektes.” Professionele ongediertebestrijders maken zich zorgen omdat de overheid vanaf 2023 het gebruik van rattengif en andere chemische bestrijdingsmiddelen wil beperken om de natuur te beschermen. Let wel: bepérken, niet volledig uitbannen.
Stalbranden écht aanpakken te duur
Walgelijk dat stalbranden worden gebruikt als argument om gif voor particulieren beschikbaar te houden. Ten eerste gaat deze beperking pas over vier jaar in; tijd zat om je aan te passen in plaats van paniek te zaaien. Ten tweede blijven chemische middelen wel beschikbaar voor professionele bedrijven. Ten derde: het aantal stalbranden is al jaren onacceptabel hoog. Allerlei beschikbare maatregelen om het aantal branden en slachtoffers te beperken, zoals bliksemafleiders, het brandwerend maken van technische ruimtes, branddetectie en sprinklersystemen, worden door de veehouderij en de overheid te duur gevonden. Dus vallen er ieder jaar honderdduizenden slachtoffers in brandgevaarlijke stallen. Als de zorg voor stalbranden oprecht is, dan zou dáár eerst eens actie op moeten komen!
De onhoudbare intensieve veehouderij
Spelen ratten en muizen een rol bij stalbranden? Ja, dat kan. Ze knagen door materialen en kabels heen en kunnen daardoor kortsluiting veroorzaken. Er is dus wel enige reden tot zorg. Maar de opmerking “Zonder vergif zijn ratten en muizen onmogelijk te bestrijden in de veehouderij”, legt de vinger mooi op de zere plek. Want gaat het wel goed met de veehouderij als we niet zonder gif kunnen? Kijk je naar een kleinschalige, grondgebonden veehouderij, zoals de biologische sector, dan blijkt veehouderij wel degelijk zonder gif te kunnen.
Zondebok
Ratten en muizen krijgen nu de schuld, terwijl wij mensen in feite een onhoudbare veehouderij hebben gecreëerd. Met veel te veel dieren op één plek, in afgesloten stallen die van té brandbare materialen zijn gemaakt en die volledig door elektrische apparaten worden gerund. Het levert een intensieve veehouderij op die zo brandgevaarlijk is dat we vrijelijk met gif moeten kunnen strooien.
Wie vormt hier nou eigenlijk het gevaar? Zijn het de ratten en muizen, of moeten we toch even iets kritischer naar onszelf kijken?
Frederieke Schouten
Als veearts werkte ik 7 jaar lang tussen de varkens in de intensieve veehouderij. Ik werd daar dagelijks geconfronteerd met misstanden en schrijnend dierenleed. Toen ik inzag dat ik als veearts te weinig kon doen voor de varkens maakte ik de overstap naar Varkens in Nood. Nu ben ik directeur van dierenrechtenorganisaties Varkens in Nood en Dier&Recht en probeer ik als actievoerder het welzijn van miljoenen varkens in Nederland te verbeteren.