Staartcouperen is een hot topic deze week! Dierenartsenvereniging KNMvD brengt een standpunt naar buiten: ze wil het afschaffen van couperen versnellen. Maar wat gaat de vereniging eraan doen?
Dringende oproep
Eind 2016 riepen wij, en 25.000 dierenliefhebbers met ons, de KNMvD op om in actie te komen tegen het routinematig staartcouperen bij biggen. Dat was een onderdeel van onze campagne om staarten couperen, dat inmiddels al 27 jaar verboden is, eindelijk te beëindigen.
Standpunt KNMvD
Als reactie op onze oproep gaf de KNMvD aan bezig te zijn een standpunt op te stellen over het couperen van varkensstaarten. Nu, begin 2018, wordt dit standpunt eindelijk gepresenteerd. In de komende periode zullen de varkenssector, de vaste Kamercommissie voor Landbouw en dierenbeschermingsorganisaties als de onze hierover op de hoogte worden gesteld.
Is nu een ommekeer ophanden?
Wij stonden natuurlijk te trappelen van ongeduld om dit standpunt te lezen. Zullen de dierenartsen zich van nu af aan keihard gaan inzetten om de omstandigheden voor de varkens te verbeteren zodat staartcouperen achterwege gelaten kan worden? Helaas, daar lijkt het nog niet op.
Dierenartsen die zich uitspreken: goed werk!
Het goede nieuws is dat er nu een standpunt is ingenomen door de KNMvD. De organisatie geeft daarin aan dat varkensdierenartsen uit principe willen dat het couperen zo snel mogelijk tot het verleden behoort. Ze geven aanbevelingen om het proces te versnellen, zoals meer internationale samenwerking en meer onderzoek.
Supermarkten, banken en voerfabrikanten erbij betrekken: goed werk!
Ook geeft de KNMvD aan dat het heel belangrijk is dat de hele keten het proces ondersteunt. Banken en supermarkten moeten zich aansluiten om het stoppen met couperen financieel mogelijk te maken, want zonder die hulp kan de varkenssector moeilijk vooruit. Ook bedrijven op het gebied van voeding moeten actief gaan bijdragen, zegt de KNMvD. Gezien het feit dat gebrekkig varkensvoer met onvoldoende vezels een enorme factor is in het ontstaan van staartbijten is dat inderdaad absoluut noodzakelijk!
Toch is een groot deel van het standpunt helaas nogal slappe hap. Er wordt herhaaldelijk uitgelegd hoe lastig en gevaarlijk het is om te stoppen met couperen. Dit is geen nieuws, want deze boodschap horen we al jaren van de sector. We hoopten natuurlijk juist van dierenartsen dat ze kijken naar kansen en oplossingen, in plaats van naar problemen.
Geen roep om de omstandigheden aan te passen: gemiste kans!
Helaas wordt er minstens driemaal benadrukt dat ook bedrijven waar de omstandigheden optimaal zijn, nog wel eens last hebben van staartbijten. Wij vragen ons af: wat noemt de KNMvD hier optimaal? Als staartbijten optreedt, weten we toch eigenlijk dat de omstandigheden blijkbaar nog lang niet optimaal zijn? De KNMvD zegt ook: “Er zijn nog veel bedrijven waar niet aan alle randvoorwaarden voor de huisvesting, voeding en verzorging is voldaan, en het welzijn van niet-gecoupeerde dieren niet gewaarborgd kan worden. Op deze bedrijven is het niet verantwoord om te stoppen met couperen.” Het is reuze jammer dat hier niet aan toe is gevoegd: “Wij gaan ons inzetten om de omstandigheden op deze bedrijven te verbeteren.” Het verschuilen achter slechte omstandigheden om te blijven staartcouperen is al veel te lang de gangbare praktijk.
Geen roep om pijnbestrijding: gemiste kans!
De KNMvD benadrukt dat couperen een pijnlijke ingreep is. Er is ruimschoots bewezen “dat biggen pijn lijden van het couperen. Tevens is onderzoek gedaan naar het verzachten van deze pijn. Het toedienen van pijnstilling kan de pijn van de ingreep zelf verminderen” aldus de KNMvD. Toch roept het standpunt helaas niet alle varkenshouders op om voortaan pijnstilling te gebruiken voor het couperen. Ook worden dierenartsen niet aangemoedigd om dit aan te raden bij hun varkenshouders. Waarom de KNMvD dat niet adviseert, is ons een raadsel. Volgens ons mag je van dierenartsen, die inzien dat een ingreep pijnlijk is, verwachten dat ze pijnstilling adviseren.
Geen hand in eigen boezem: gemiste kans!
Het standpunt eindigt met een reeks aanbevelingen aan de varkenssector. Dat is prima, maar van een organisatie van dierenartsen zou je verwachten dat er ook gekeken zou worden naar de eigen rol: wat kunnen wij dierenartsen doen om dit proces te versnellen? Het is heel jammer dat de KNMvD dit niet doet. De organisatie heeft lang nagedacht over dit statement. Het was mooi geweest als er een advies in had gestaan aan varkensdierenartsen. Bijvoorbeeld een oproep om het onderwerp op alle varkensbedrijven te bespreken. Of een oproep aan dierenartsen die zich actiever in willen zetten om bedrijven te begeleiden in het stoppen met couperen om zich samen te voegen in een team ‘dierenartsen voor lange krulstaarten’.
Beste KNMvD, misschien kunt u dit nu alsnog doen?
Frederieke Schouten
Als veearts werkte ik 7 jaar lang tussen de varkens in de intensieve veehouderij. Ik werd daar dagelijks geconfronteerd met misstanden en schrijnend dierenleed. Toen ik inzag dat ik als veearts te weinig kon doen voor de varkens maakte ik de overstap naar Varkens in Nood. Nu ben ik directeur van dierenrechtenorganisaties Varkens in Nood en Dier&Recht en probeer ik als actievoerder het welzijn van miljoenen varkens in Nederland te verbeteren.