Varkens zijn slimme, nieuwsgierige dieren met een enorme behoefte aan wroeten en onderzoeken. Het is dan ook diep triest dat ze vaak alleen een ketting met een harde bal of een stuk plastic eraan krijgen om de verveling in hun kale hok te verdrijven. Geef je varkens een ‘verrijkte’ omgeving, bijvoorbeeld een groter hok met afleidingsmateriaal als stro en zaagsel, dan vertonen ze minder stress, zo blijkt uit onderzoek van promovendus Lu Luo.
Weerbaar en minder stress
In het onderzoek werden voor het eerst de langetermijneffecten van een verrijkt hok met een gangbaar kaal hok vergeleken. Luo onderzocht niet alleen gedrag, maar keek ook naar groei, het immuunsysteem en de emotionele toestand van de varkens. Zo bleek onder meer dat zowel biggen als oudere varkens in de verrijkte omgeving minder tekenen van stress lieten zien. De dieren waren bovendien weerbaarder.
Verrijking geeft afleiding
In het onderzoek werden 32 groepen varkens verdeeld over verschillende soorten hokken. Een kwart van de varkens werd gehouden in een verrijkt hok; een kwart in een kaal hok. Een ander kwart verhuisde na zeven weken van een kaal hok naar een verrijkte omgeving en nog eens een kwart ging juist van een verrijkte naar kale omgeving.
De varkens die van een verrijkt naar een kaal hok gingen, vertoonden meer stress en schadelijk gedrag, zoals staart- en oorbijten. Hun soortgenoten in de verrijkte omgeving deden dit niet of nauwelijks. Varkens die van een kaal hok naar een verrijkt hok verhuisden, speelden meer en gingen meer op onderzoek uit.
Jarenlange strijd tegen verveling
Varkens in Nood voert al jaren campagne tegen de structurele verveling van varkens. We toonden in 2018 aan dat de Nederlandse overheid al sinds 1991 faalt in haar toezicht op verrijkingsmateriaal. Door een samenwerking tussen de wetenschap, de overheid en Varkens in Nood is er sinds vorig jaar eindelijk een brochure met praktische richtlijnen voor goed afleidingsmateriaal waarmee de NVWA de wet kan handhaven.
Daarmee zal een van de grootste misstanden in de varkenshouderij – dag in, dag uit alleen maar verveling – eindelijk langzaamaan verdwijnen in Nederland. Helaas blijkt uit de laatste cijfers dat twee derde van de stallen nog steeds niet aan de wet voldoet. Varkens in Nood blijft dan ook strijden voor het lot van de varkens totdat alle varkensboeren deze intelligente dieren een waardig leven geven.
Frederieke Schouten
Als veearts werkte ik 7 jaar lang tussen de varkens in de intensieve veehouderij. Ik werd daar dagelijks geconfronteerd met misstanden en schrijnend dierenleed. Toen ik inzag dat ik als veearts te weinig kon doen voor de varkens maakte ik de overstap naar Varkens in Nood. Nu ben ik directeur van dierenrechtenorganisaties Varkens in Nood en Dier&Recht en probeer ik als actievoerder het welzijn van miljoenen varkens in Nederland te verbeteren.