Goede stap in de strijd tegen hoge biggensterfte!

Complimenten voor de Nederlandse varkenssector! We geven ze niet vaak, maar vandaag wel. Om de biggensterfte te verlagen is er een duidelijke checklist gemaakt die elke boer met zijn dierenarts kan doorlopen om alle risico’s op een rijtje te zetten. Dat kan alleen maar goed zijn voor het dierenwelzijn.

Eerlijk is eerlijk, het werd ook wel de hoogste tijd om iets te doen aan de almaar toenemende sterfte onder jonge biggen.

2009 eerste campagne

In 2009 vroeg Varkens in Nood voor het eerst aandacht voor de hoge biggensterfte. Toenmalig minister Verburg erkende dat de biggensterfte (12,9 procent in 2008) te hoog was en riep de sector op om deze terug te dringen. Hierop werd in 2009 de stuurgroep Bigvitaliteit opgericht, en werd er een plan van aanpak opgesteld. Het doel van de stuurgroep was om binnen tien jaar de biggensterfte met 15 tot 20 procent terug te dringen.

2016 tweede campagne

Na een lichte daling in 2010 zijn de sterftecijfers jaarlijks gestegen, ondanks de stuurgroep. Nadat we het onderwerp sinds 2009 meerdere malen onder de aandacht hadden gebracht, werd het in 2016 weer tijd voor een grote campagne. Volgens ons was het duidelijk dat de Stuurgroep Bigvitaliteit faalde: de sterfte nam toe in plaats van af. In een petitie riepen we de politiek op om in actie te komen tegen de massale sterfte. Meer dan zestigduizend mensen ondertekenden deze petitie, en het onderwerp stond weer op de agenda. In de Tweede Kamer werd een motie van de SP aangenomen om in actie te komen tegen de hoge sterfte, en de Stuurgroep Bigvitaliteit werd nieuw leven ingeblazen.

Sterfte in 2016

Dit jaar bleek desondanks dat in 2016 de sterfte 13,9 procent was. Het is duidelijk: de sterfte onder biggen daalt nog steeds niet.

Checklist

Dit weekend publiceerde Wageningen University & Research een checklist die gemaakt is naar aanleiding van een enquête onder dierenartsen en varkenshouders. Dit project is opgestart door de Stuurgroep Bigvitaliteit. Dierenartsen en varkenshouders kunnen de checklist samen invullen, en zo te weten komen welke onderdelen er per bedrijf verbeterd moeten worden om de biggensterfte te verlagen. Op de lijst staan punten als: ‘de biggen hebben diarree na de geboorte’, ‘de biggen worden gecastreerd’, ‘rond de bevalling is er minimaal 9 uur per dag iemand aanwezig om de zeugen en biggen te controleren’, ‘het percentage zeugen met beenwerkproblemen is maximaal 5%’.

Het onderwerp is nu bespreekbaar

Alle punten van de checklist hebben effect op de kans die de biggen hebben om te overleven. Het maken van deze checklist is dus een heel goed begin. Toegegeven, naar onze mening is 5 procent van de zeugen met een ‘beenwerkprobleem’ – wat inhoudt dat ze pijn hebben bij het staan en lopen – een enorm hoog percentage. Als dit een landelijk gemiddelde is, betekent het dat er altijd zestigduizend zeugen in Nederland zijn die kreupel lopen, of pijn hebben bij het staan in de kooi. Een enorm welzijnsprobleem. Kortom: denken we dat deze checklist alles beter zal maken voor de varkens? Nee, natuurlijk niet, maar er is tenminste een begin gemaakt.

Helaas is het ook niet verplicht dat elk bedrijf deze checklist jaarlijks naloopt. Als probleembedrijven er geen zin in hebben, hoeven ze er niets mee te doen. Ook dat is een zwakte.

Maar het goede nieuws is dat de biggensterfte nu een duidelijk onderwerp van gesprek is in de varkenssector. De POV (Producentenorganisatie Varkenshouderij), als voorzitter van de Stuurgroep, laat zien dat ze actie onderneemt om de biggensterfte terug te dringen, en heeft daar nu een duidelijke handleiding voor gemaakt. Stuurgroep Bigvitaliteit, hartelijk dank voor jullie werk voor de biggen! We zullen de voortgang in de gaten houden en van onze kant druk op de zaak blijven houden. We zijn nog lang niet terug op 'slechts' tien procent sterfte.