Dit artikel verscheen als opiniestuk in Trouw.
Misstanden in slachthuizen moeten aangepakt worden door onafhankelijke en permanente controle.
Schokkende misstanden in slachthuizen: we raken er bijna aan gewend. Vorige week brachten we beelden naar buiten, gemaakt bij slachterij Gosschalk in Epe. Een medewerker van Varkens in Nood werkte daar twintig dagen lang undercover.
De heftige beelden laten veel misstanden zien. Medewerkers die volledig losgaan op varkens die niet snel genoeg hun dood tegemoet lopen. Dieren die worden geslagen, pijnlijke stroomstoten krijgen en aan hun oren worden voortgesleept. Dit zijn stuk voor stuk overtredingen van de wet. Het zijn geen incidenten, het is dagelijkse realiteit.
Maar er is sinds vorig jaar toch overal cameratoezicht in slachthuizen? En de dierenarts die namens de Nederlandse Voedsel- en Warenauoriteit (NVWA) aanwezig is om toezicht te houden, ziet die niets?
Toezicht schiet tekort
De opnamen uit het slachthuis laten zien dat de huidige controle een wassen neus is. Medewerkers waarschuwen elkaar voor de aanwezigheid van camera’s en toezichthouders. Zo instrueren ze elkaar om stroomschokken niet aan de dieren uit te delen op plekken waar camera’s hangen of op momenten dat de NVWA-dierenarts kijkt. Maar zodra de toezichthouder weg is en camera’s geen zicht hebben op de dieren, wordt erop losgeslagen. Een minuut niet slachten kost honderd euro, zo wordt de medewerkers van Gosschalk verteld. Zoveel mogelijk dieren moeten in zo kort mogelijke tijd door de slachtlijn gejaagd.
De afgelopen jaren zijn tal van politieke beloftes gedaan om welzijn in slachthuizen te verbeteren. Toch blijft het toezicht tekortschieten.
Het huidige toezicht op slachthuizen volgens een ‘poldermodel’ laat de regie bij het slachthuis. Er hangen wel camera’s, maar de opnamen blijven in bezit van dat slachthuis. Er is een overheidsinspecteur, maar geen ondersteunend team of effectief cameratoezicht. Hij of zij heeft een vrijwel onmogelijke taak: het welzijn van duizenden dieren bewaken in een slachtfabriek waar iedere minuut telt.
Voor Varkens in Nood is het duidelijk wat nodig is. Op alle plaatsen in het slachthuis waar zich levende dieren bevinden, moeten camera’s op de dieren gericht zijn. Geen hoekjes meer waar dierenmishandeling ongezien blijft. En die camerabeelden moeten worden beoordeeld door een onafhankelijke, externe partij. Zo kan er buiten de invloedssfeer van het slachthuis toezicht gehouden worden.
Knappe jongen die dan nog ongegeneerd op varkens inmept.
Frederieke Schouten
Als veearts werkte ik 7 jaar lang tussen de varkens in de intensieve veehouderij. Ik werd daar dagelijks geconfronteerd met misstanden en schrijnend dierenleed. Toen ik inzag dat ik als veearts te weinig kon doen voor de varkens maakte ik de overstap naar Varkens in Nood. Nu ben ik directeur van dierenrechtenorganisaties Varkens in Nood en Dier&Recht en probeer ik als actievoerder het welzijn van miljoenen varkens in Nederland te verbeteren.