Ruim 400 varkensboeren kunnen stoppen met hun bedrijf dankzij subsidie van de overheid. Van de 502 boeren die zich hadden aangemeld voor de saneringsregeling, voldoen er 407 aan de eisen voor uitkoop. Het gaat om zo’n 10 procent van alle varkenshouders in Nederland, samen goed voor bijna 1 miljoen varkens.
Dit maakte landbouwminister Schouten woensdag bekend In haar brief over de Subsidieregeling sanering varkenshouderijen (Srv). De sanering is bedoeld om de stank van de intensieve veehouderij op het platteland – met name in Zuidoost-Nederland – te verminderen.
Saneringsregeling groot succes
De saneringsregeling blijkt een groot succes: enorm veel boeren hebben zich aangemeld. Om de vrijwillige bedrijfsbeëindiging van zoveel mogelijk varkenshouders mogelijk te maken, wordt de subsidie verhoogd van 180 naar 455 miljoen euro. Varkensboeren krijgen een vergoeding voor de restwaarde van hun stallen en een vastgesteld bedrag per varken.
Geen opvolger
Omdat veel varkenshouders geen bedrijfsopvolger hebben, komt de uitkoopregeling als geroepen. Voorheen werden de varkensrechten van familiebedrijven opgekocht door grote concurrenten die hiermee hun varkensimperium konden uitbreiden. Door deze schaalvergroting daalde het aantal varkensbedrijven tussen 2000 en 2017 van bijna 13.000 naar zo’n 3.500, terwijl het aantal varkens nagenoeg gelijk bleef met zo’n 12 miljoen – weggestopt in steeds grotere stallen.
Varkensrechten van de markt
Daar komt nu verandering in. De ruim 400 varkensboeren wier aanvraag is goedgekeurd moeten hun varkensrechten laten doorhalen. Dat betekent dat die varkensrechten van de markt verdwijnen en er géén nieuwe bedrijven (of uitbreidingen van bestaande bedrijven) voor terugkomen. De boeren die uitgekocht worden, houden samen ruim 900.000 van de bijna 12 miljoen varkens in Nederland.
Krimp van de varkensstapel met bijna 1 miljoen varkens is een goed begin, maar er is meer nodig om de grote problemen op te lossen. Voor veertig afgewezen bedrijven die net niet genoeg stankoverlast veroorzaken om voor de regeling in aanmerking te komen, is het ministerie daarom samen met provincies en gemeenten op zoek naar mogelijkheden om toch vroegtijdig te stoppen.
Vergeet de varkens niet
De reden van de uitkoopregeling is vermindering van stankoverlast in de overbelaste varkensgebieden in het zuiden en oosten van het land. Men is zich er bovendien van bewust dat een kleinere veestapel de uitstoot van broeikasgassen en stikstof uit mest terugdringt. Belangrijk! Maar in het hele verhaal wordt over de belangen van de varkens met geen woord gerept.
Vergeet de varkens niet! Varkens in Nood blijft de minister oproepen om bij dit soort saneringsregelingen niet alleen te kijken naar factoren als stankoverlast en stikstofuitstoot, maar ook de belangen van de dieren mee te wegen, en dus ook te selecteren op stallen waar het dierenwelzijn slecht is. Bijvoorbeeld omdat de stallen ernstig verouderd zijn.
Robyn Pees
Als jurist en inhoudelijk medewerker zet ik me in om een einde te maken aan het enorme leed van de miljoenen varkens achter gesloten staldeuren. Ooit zal de mensheid met afschuw terugkijken naar de erbarmelijke manier waarop we nu met onze mededieren omgaan. Ik wil er met mijn werk aan bijdragen dat ik die dag nog ga meemaken. Ieder dier heeft recht op een dierwaardig leven. Dieren kunnen niet voor zichzelf opkomen, daarom moeten wij ze een stem geven!