Nu er zo’n 180 miljoen op tafel ligt voor de warme sanering van de varkenshouderij wordt verwacht dat nog minstens zo’n duizend varkensboeren op korte termijn zullen stoppen met hun bedrijf. De sanering is bedoeld om het aantal varkens in Nederland te verminderen. Maar hoewel de boerenbedrijven in rap tempo verdwijnen, is het aantal varkens tot nu toe stabiel gebleven.
Hoognodige krimp
Het mestoverschot, de geuroverlast, de uitstoot van stikstof en de daarmee samenhangende afname van de biodiversiteit, en ondermaats dierenwelzijn, het zijn allemaal gevolgen van de intensivering in de veehouderij. Zo kan het niet langer.
Die boodschap lijkt eindelijk te zijn doorgedrongen tot het kabinet. Naast de reeds aangekondigde 120 miljoen, is er nu nog eens 60 miljoen vrijgemaakt voor de warme sanering van de varkenshouderij. Met dit geld kunnen van de twaalf miljoen varkens zo’n 1,5 miljoen verdwijnen, door middel van het opkopen van varkensrechten. Nog lang niet genoeg, maar wel een eerste stap in de goede richting.
Varkenshouders worden gespekt
Varkens in Nood dringt al jaren aan op sanering van de varkenshouderij. Het is hoog tijd dat de uit de klauwen gewassen intensieve varkenshouderij een halt wordt toegeroepen. We steunen dan ook het plan om eindelijk een begin te maken aan de reductie van het aantal dieren. Maar we stellen wel kritische vragen bij de uitwerking.
De opkoopregeling is vrijwillig. Varkensboeren worden niet gedwongen te stoppen, maar krijgen een zak geld mee. Daar staan we achter, maar alleen als er door het opkopen van varkensrechten ook daadwerkelijk minder varkens in Nederland komen. Dat was immers de belofte van minister Schouten en de reden waarom er honderden miljoenen zijn vrijgemaakt.
Varkensboeren stoppen, aantal varkens neemt toe
De verwachting is dat er de komende jaren nog minstens duizend varkenshouders zullen stoppen met hun bedrijf. Dat klinkt goed, maar hoewel het aantal bedrijven de afgelopen jaren in snel tempo is afgenomen, van 14.500 varkensbedrijven in Nederland in 2000, tot ruim 4.100 anno 2019, is het aantal varkens niet verminderd. Vorig jaar bleek zelfs dat er sprake was van een lichte toename. Het aantal biggen groeide met zo’n 100.000 dieren. Het hoogste aantal sinds de eeuwwisseling, meldde BoerenBusiness.
Haal varkensrechten van de markt
Het AD meldt dat het aantal varkens tot nu toe - met een stabiele varkensstapel van twaalf miljoen - niet is verminderd, terwijl de overheid dat wel nastreeft.
De grote afname in varkensbedrijven van de afgelopen paar jaar is dan ook vooral toe te schrijven aan de ‘stoppersregeling’ om landelijke milieudoelen te halen. Hierop kunnen varkenshouders tot 1 januari 2020 een beroep doen. Maar de varkensrechten van deze stoppende boeren worden niet van de markt gehaald en kunnen gewoon weer worden opgekocht door andere varkenshouders. Het probleem verplaatst zich dus in plaats van te verdwijnen, en bovendien blijven er steeds minder kleinschalige familiebedrijven over en zijn er dus ook steeds minder boeren, die ieder veel meer dieren houden.
Het is dus belangrijk dat de huidige warme sanering de varkensrechten opkoopt en ze ook van de markt af haalt! Daar lijkt, tenminste voor de eerste toegezegde 120 miljoen, geen speld meer tussen te krijgen. De schatting van het ministerie was dat door de eerste subsidie van 120 miljoen ongeveer 200 varkenshouders gebruik gaan maken van de saneringsregeling. Met de zestig miljoen euro extra verwacht Schouten nu dat er ongeveer 300 varkenshouders gebruik gaan maken van de regeling.
We zullen de ontwikkelingen dan ook scherp in de gaten houden.
Help de varkens, doneer, zodat wij kunnen strijden om de miljoenen varkens in de veehouderij een beter leven te geven.
Robyn Pees
Als jurist en inhoudelijk medewerker zet ik me in om een einde te maken aan het enorme leed van de miljoenen varkens achter gesloten staldeuren. Ooit zal de mensheid met afschuw terugkijken naar de erbarmelijke manier waarop we nu met onze mededieren omgaan. Ik wil er met mijn werk aan bijdragen dat ik die dag nog ga meemaken. Ieder dier heeft recht op een dierwaardig leven. Dieren kunnen niet voor zichzelf opkomen, daarom moeten wij ze een stem geven!